An Drochaid Eadarainn Tha i seo 'na làraich-lìn a sholaraicheas dorust fosgailte do dhualchas beò na Gàidhlig mar a chìthear, a chluinnear 's a chleachdar a' là an-diugh ann an Gàidhealtachd na h-Albann Nuaidh.
Am Muileann Dubh - Ruidhle - Traidiseanta
King George’s Reel - Ruidhle - Traidiseanta
Far am Bi Mi Fhìn -Caismeachd luath - Traidiseanta
- Ceòl le Mìcheal Dhòmhnaill Ruairidh Dhòmhnaill
© Ralph Rinzler
Am Muileann Dubh
Tha nid na circe-fraoiche
'S a' mhuilinn dubh, 's a' mhuilinn dubh
Tha nid na circe-fraoiche
'S a' mhuilinn dubh o shamhraidh
Tha nid na circe-fraoiche
'S a' mhuilinn dubh, 's a' mhuilinn dubh
Tha nid na circe-fraoiche
'S a' mhuilinn dubh o shamhraidh
Tha 'm muilinn dubh air thuraman
Tha 'm muilinn dubh air thuraman
Tha 'm muilinn dubh air thuraman
'S e togairt dol a dhannsa
Tha 'm muilinn dubh air thuraman
Tha 'm muilinn dubh air thuraman
Tha 'm muilinn dubh air thuraman
'S e togairt dol a dhannsa
Tha an crodh a' breith nan laogh
Anns a' mhuilinn dubh, 's a' mhuilinn dubh
Tha an crodh a' breith nan laogh
Anns a' mhuilinn dubh o shamhradh
Tha an crodh a' breith nan laogh
Anns a' mhuilinn dubh, 's a' mhuilinn dubh
Tha an crodh a' breith nan laogh
Anns a' mhuilinn dubh o shamhradh
Tha 'm muilinn dubh air thuraman
Tha 'm muilinn dubh air thuraman
Tha 'm muilinn dubh air thuraman
'S e togairt dol a dhannsa
Tha 'm muilinn dubh air thuraman
Tha 'm muilinn dubh air thuraman
Tha 'm muilinn dubh air thuraman
'S e togairt dol a dhannsa
Far am bi mi fhìn
Sèist
Far am bi mi fhìn is ann a bhios mo dhòchas
Far am bi mi fhìn is ann a bhios mo dhòchas
Far am bi mi fhìn is ann a bhios mo dhòchas
Far am bi mi fhìn bidh mo dhòchas ann
Théid mi fhìn is Sìne null gu taigh a' phìobair
Théid mi fhìn is Sìne null gu taigh a' phìobair
Théid mi fhìn is Sìne null gu taigh a' phìobair
'S nì sinn brod an ruidhle leinn fhìn air an làr
'S mur toir am pìobair port dhuinn airson ruidhle
'S mur toir am pìobair port dhuinn airson ruidhle
'S mur toir am pìobair port dhuinn airson ruidhle
'S ann a bheir sinn sgrìob chun an fhìdhlear bhàn
Siubhal air na cladaichean 's a' coiseachd air a' ghainmhich
Siubhal air na cladaichean 's a' coiseachd air a' ghainmhich
Siubhal air na cladaichean 's a' coiseachd air a' ghainmhich
Far am bi mi fhìn bidh mo dhòchas ann
Tunes by Mike MacDougall.
`S ann an Ingonish a chaidh Mìcheal Dhòmhnaill Ruairidh Dhòmhnaill a bhreith is a thogail. Thàinig cuideachd Mhicheil à Barraigh. `S e bhith `g iasgach a bu chosnadh dha, ach `s ann airson a chuid fhìdhleireachd a bha e ainmeil. `S e taigh céilidh a bh' aig Clann Dùghaill, teaghlach a bha làn chiùil. Bu mhinig a dheigheadh Mìcheal dha `n Chladach a Tuath a sheinneadh an fhìdheall aig dannsaichean.
Neach-aithris: Òmar Bhochanan
Mike MacDougall was born and raised in Ingonish. His people came from Barra. He was a fisherman by trade, but famous for his outstanding fiddling. People would come from all over to the MacDougall house to hearing piping, fiddling, and song. The family was noted as being very musical. Many times, Mike would head down to the North Shore to play for dances there.
'S iomadh port a bh’ air a chumail `s air aisigeadh thro phuirt-a-beul. Seo dhuibh trì dhiubh a bha cumanta am measg an t-sluaigh.
Neach-aithris: Òmar Bhochanan
Many of the old tunes were retained and passed on through mouth-music. Here are three common on the island: The Black Mill; Soldier’s Joy; Miss Drummond of Perth.
Rugadh Alasdair mac Coinnich `ic Iain `ic Iain ann an Còbh na Reag, far na sheitlig na daoine aige a thàinig às na Hearadh. Chuir e seachad a bheatha ri saorsainneachd is togail bhàtaichean. Bha ainm aige a bhith math gu seinn. Ghabhadh e òrain còmhla ri na Seinneadearan a Chladaich a Tuath, agus bheireadh e amach a' loidhne `s an eaglais. Thathas a' creidsinn gum b' e Alasdair a' fear fa dheireadh a bha air a réiteachadh a's an t-seann nòs.
Neach-aithris: Òmar Bhochanan
Sandy Kenny Morrison settled in Wreck Cove where is people settled when they came to Nova Scotia from Harris. Sandy Kenny was a carpenter and built boats also. He was well regarded as a singer and sang with the North Shore Gaelic Singers. He was also lead precenting in the church. He appeared in Cape Breton's Magazine as well sharing his story. It is believed that Sandy Kenny was the last man to participate in a traditional engagement rite.
`S e port a beul a tha ri chluinntinn a' seo, ruidhle gun urra, air a ghabhail le Dòmhnall mac Aonghais Tùisg. Gheobhar am port air feadh an eilein, gu h-àraid am measg fhìdhleirean.
Neach-aithris: Òmar Bhochanan
This piece is a port a beul, a traditional reel, sung by Montana Dan Morrison. The tune is well known around the island, especially among fiddlers.
Còta Mór Ealasaid
Ruidhle Gun Urra
Tha còta mór Ealasaid air Anna nighean an fhìdhleir
Tha còta mór Ealasaid air Anna `dol a phòsadh
Tha còta mór Ealasaid air Anna nighean an fhìdhleir
Tha ribeannan air Ealasaid, an nìneag a `s bòidhche
Air Iseabal, air Ealasaid, air Anna nighean an fhìdhleir
Air Iseabal, air Ealasaid, air Anna `dol a phòsadh
Air Iseabal, air Ealasaid, air Anna nighean an fhìdhleir
Tha còta mór Ealasaid air Anna `dol a phòsadh
Gaelic mouth music, Elizabeth's Great Coat, Traditional Reel.
Bhuineadh Montana Dan Moireasdan (Dòmhnall mac Aonghais Tùisg) do Chùl na h-Aibhne Bige, goirid dha 'n Sgeir Dhuibh. `S ann às na Hearadh a bha a chuideachd. Fhuair e leas-ainm air a thill e dhachaidh - as deaghaidh dha bhith `na chìobair chaorach ann am Montana grunn do bhliadhnaichean. Bha Dan `na sheinneadair anns a' chòmhlan Seinneadearan a Chladaich a Tuath.
Neach-aithris: Òmar Bhochanan
Montana Dan Morrison belonged to Rear Little River, close by to Skir Dubh. His people came from Harris. He got his nickname after returning from Montana where he spent some years working a sheep herder. He was a reknowned singer and member of the North Shore Gaelic singers.
Sìne: Cha creid mi gu bheil an iasg an diugh glé mhath. Tha móran, móran truilleis a's a' chuain.
Séidheag: Oh, tha.
Sìne: Tha a h-uile truilleis ann a's a' chuain.
- Sìne ni'n Mhurchaidh Dhòmhnaill
Tar-sgrìobhadh: Sgioba a' Phroiseigt 2012
Sample of Jean MacKay's dialect.
Tha ceathramhan an òrain luaidh seo a' toirt dealbh air bàt' a tha 'seòladh air a' chuan. `S e fear MacLeòid, duine sgairteil, calma, fialaidh a tha `ga stiùir.
Neach-aithris: Òmar Bhochanan
This old milling song, Hoireann o ra ì ù a, can be found on Gaelstream, sung by John Shaw of the North Shore. The verses describe a mighty ship that gracefully sailed on the sea. At the helm was a MacLeod man, who was considered to be hardy, brave and generous to his crew on board.
Cette vieille chanson de foulage, « Hoireann o ra ì ù a », se trouve sur Gaelstream et est chantée par John Shaw, de la Rive Nord. Les strophes décrivent un navire puissant qui naviguait avec grâce sur la mer. L’homme qui se trouvait à la barre était un MacLeod, qui était considéré par son équipage comme étant robuste, brave et généreux.
Hoireann ó ra ì ù a
Hiuraibh o ro hug eile
Hoireann ó ra ì ù a
Chì mi `m bàta amach `an caolas,
Tha mo ghaol innte gun éirigh.
Chì mi `m bàta amach `an rubha,
`S i `na siùil fo làn eudach.
`S àrd a cluinnte fuaim a h-aodach,
`Nuair a sgaoilear oirr' gu léir e.
Tar-sgrìobhadh: Iain Seathach
An old sailing song.
Vieille chanson de marin.
Tha Seumas Watson air a bhi an sàs ann an cùis leasachadh na Gàidhlig an Albainn Nuaidh fad iomadach bliadhna. Tha e air fhastadh aig a' Chlachan Ghàidhealach ann an Sanndra, Siorramachd Bhictoria.
Neach-aithris: Òmar Bhochanan
Seumas Watson has been involved with Gaelic development in Nova Scotia for many years. He is employed as manager of interpretation with Highland Village in Iona, Victoria County.
An Drochaid Eadarainn Tha i seo 'na làraich-lìn a sholaraicheas dorust fosgailte do dhualchas beò na Gàidhlig mar a chìthear, a chluinnear 's a chleachdar a' là an-diugh ann an Gàidhealtachd na h-Albann Nuaidh.