log asteach
logo

Siorramachd Inbhir Nis

Na h-Òrain

Tha mo Rùn air a' Ghille

Facal-toisich

Tha Tha Mo Rùn air a’ Ghille `na òran gun urra a bhuineas dha `n t-Seann Dùthaich. Bhite 'ghabhail anns gach ceàrn do Ghàidhealtachd na h-Albann Nuaidh. Tha cuid ann am beachd gur ann le nighean Tighearna Ghrannd a rinneadh an t-òran a's an t-seachdamh linn deug. Chaidh an t-òran a dheanadh air uair do Dhòmhnall Donn Dòmhnallach, à Both-chunndainn, a bhith air a chrochadh. Bha Dòmhnall Donn `na cheatharnach ainmeil. Tha e air aithris gu robh e `na leannan aig a’ bhana-bhàrd. Chaidh a chur gu bàs aig a h-athair.

Neach-aithris: Seumas Watson

Tha Mo Rùn air a’ Ghille is an Old Country song that has been widely sung throughout Gaelic Nova Scotia with much variation in the verses. Its origins go back, perhaps, to the 17th century with a setting reported as having been made by the Laird of Grant’s daughter for Donald Donn MacDonald of Bohuntin, a famed cattle-reaver said to be her lover.

« Tha mo Rùn air a' Ghille » est une chanson du vieux pays qu’on chante beaucoup en Nouvelle-Écosse gaélique, avec de nombreuses variantes dans les strophes. Cette chanson remonte peut-être au XVIIe siècle, avec un arrangement dont on dit qu’il a été créé par la fille du laird de Grant pour Donald Donn MacDonald de Bohuntin, célèbre voleur de bétail dont on dit qu’il était son amant.

Tha mo Rùn air a' Ghille

Séisd:

Tha mo rùn air a’ ghille
`S mór mo dhùil riut a thilleadh
`S mi gu siubhladh leat na firibh
Fo shileadh nam fuar-bheann

Oidhche Shamhna `s mi `nam ònar
Gu math b’aithne dhèanainn òran
`S truagh a Rìgh `s nach robh mi pòsd’
Aig òigear a’ chùil dualaich

Té thug dhomh-s’ an fhuarag Shamhna
Ged bu phailt’ aic’ bainne geamhraidh
Bha crodh-laoigh an aodann bheann
`S a clann a’ ruith mun cuairt dhiom

`S gu bheil an Nollaig a’ tighinn dlùth oirnn
`S beag mo shòlas dha h-ionnsaidh
`S mis’ a’ tuireadh mo shùgraidh
`S mi `stiùireadh air na stuadhannan

An cuimhneach leat-s’ mu `n àm seo an uiridh
Nuair a thréig thu mi cho buileach
Mar a thilgeadh craobh a duilleach
Tha thu umam suarach

Chuir thu falt mo chinn gu talamh
Chuir thu mo dhà ghruaidh `s an aineol
`S truagh nach mis’ a bh’anns an anart
Mun dug mi mo luaidh dhut

`S gu bheil blàth nam breac `ad aodann
Cha do lughdaich siod mo ghaol ort
`S mi gu siubhladh leat a’ saoghal
Nan saoilinn do bhuanndachd

`S gu bheil mi `smaointinn ort `s a’ leabaidh
Tha mi `bruadal ort `nam chadal
Bha mi `n dùil gu bheil thu agam
Cadal air mo chluasaig

Bha thu laghach `s bha thu briathrach
Chòrd thu ris na chunnaic riamh thu
Bha thu math air a h-uile sìon
`S gun deanadh tu gnìomh bean-uasail*

Iain, ma dh’innseas tu an fhìrinn
Cho math `s a leughas `s a sgrìobhas tu
Ged bu daor a phàighinn fhìn ort
Nan dèanainn do bhuanndachd

Leathanach a’ bhroillich ghlé-ghil
A thug mis’ an gaol a léir mi
`S gur e mis' a bhios gu deurach
Ma bheir téile bhuam thu

`S a’ nìonag a bha cho bàidheil
A choinnich rium air tobht’ a’ bhàta
`S gur e mo chridh-s’ a bha sàsaicht’
Ged a bha an còta ruadh orm

* rann `ga dhèanadh aig Aonghus Beag

© Cruinneachadh Beul-Aithris Gàidhlig Cheap Breatainn, Sruth nan Gàidheal
Tar-sgrìobhadh:  http://mqup.mcgill.ca/book.php?bookid=125

A song lamenting the death of a Highland cattle thief.

Chanson pleurant la mort d’un voleur de bétail des Highlands.

Seonaidh Aonghais Bhig

Chaidh Seonaidh Aonghais Bhig a thogail ann an taigh far a robh gabhail nan òran ann a’ là `s a dh’oidhche. `S ann à Eilean nam Muc a bha a chuideachd. Bha an dà thaobh dhe `n teaghlach aige ceòlmhor.  Bha Seonaidh math, math gu gabhail òran is bha fìor dheagh chuimhne aige. `S iomadh sgoilear a rinn céilidh air gun cluinneadh iad seanchas Sheonaidh air na h-òrain, bàird agus eachdraidh ionadail.

Neach-aithris: Seumas Watson

Johnny Williams, late of Melford, was born into a household known for its singing. Johnny had a deep knowledge of the regional song tradition. His fine singing style, and prodigious memory, drew many visitors and scholars to his door over the years. Johnny’s father, Little Angus, made songs concerning local events. The first grant holders in the Williams family hailed from the Isle of Muck.

Johnny Williams, autrefois domicilié à Melford, est né au sein d’une famille connue pour son art du chant. Johnny connaissait de façon approfondie les traditions de chant de la région. Son style de chant raffiné et sa mémoire prodigieuse ont attiré chez lui de nombreux visiteurs et érudits au fil des ans. Le père de Johnny, Little Angus, créait des chansons sur des événements locaux. Les premiers titulaires d’octrois de la famille des Williams étaient originaires de l’île de Muck.