log asteach
logo

Siorramachdan Antaiginis is Phiogto

Stòraidhean is Naidheachdan

Bòcan Chaledonia

Facal-toisich

Naidheachd mu fhear a bha tighinn à Caledonia. Dh’innis e do chàcha mu dhuin' eil' a’ sin, Alasdair Dòmhnallach, a theab an taigh a chall le teine. As deaghaidh sin, thachair rudan neònach eile – Bòcan Chaledonia.

Neach-aithris: Frangag NicEachainn

A story about a man coming from Caledonia who recounted the story of another man, Alec MacDonald, whose house nearly burned down. After this other strange things took place, attributed to the Ghost of Caledonia.

Bòcan Chaledonia

Madainn thràth bho chionn móran bhliadhnaichean, thàinig Alasdair MacÌosaig, á Caledonia, a-staigh do 'n taigh seo. Agus bha e air a' rathad do 'n Bhaile Mhór, Antigonish.

Dh'fhaighneachd sinn dheth, "A' robh guth naidheachd aige?"

Thuirt e an toiseach nach robh. "Uill, tha," thuirt e, "tha naidheachd agam. Chaidh e ... theab Alasdair an taigh – Dòmhnallach – an taigh a chall a' raoir. Dar a dh' éirich 'ad 's a' mhadainn, bha na, na .. chunnaic 'ad os chionn na stòbh na searbhadairean?? a bha aig an teine, air pìob a stòbh, air an losgadh gu dona. Dar a ... bha sin air a' sin."

Ghabh e naidheachd ann gun deachaidh e cho teann sin air an taigh a chall 's gur e mìorbhailt a bh' ann nach deachaidh.

Ach, as a dheaghaidh sin, thòisich rudan air tachairt. Bha ... rachadh e 'mach do 'n ... a' stàball a' chruidh, 's bhiodh pàirt dhiubh, bhiodh 'ad air an doirt ás na stéidhicean, mar a theireamaid an uair sin. Bhiodh pàirt dhiubh air ... an t-earball ac' air a cheangail ri chéile, rudan ciall mar sin.

Ach co dhiubh, thàinig rudan air adhart gus an d' fhuair na pàipearean gréim air, agus thàinig feadhainn a-nuas á Pictou, agus thàinig fear ás na States, bha (Dr. Prince, Dr. Prince) agus 's e 'stòiridh a bha a's a h-uile beul fad beagan mhìosan, Bòcan Chaledonia.

'S e sin mar an dug e dhuibh uair no dhà do naidheachd air, sin na their mi an-drast mu dhéidhinn.

© Canadian Museum of Civilization, recorded by Gordon MacLennan, 1972, MAC-B-16 Bòcan Chaledonia
Tar-sgrìobhadh: Nona MacDonald-Dyke
Air a dheasachadh le: Sgioba a' Phroiseigt

A story about the Ghost of Calendonia.

Aonghas mac Eòghainn `ic Eòghainn

Rugadh Aonghas mac Eóghainn `ic Eóghainn ann an Cùl na h-Aibhne Deas, Siorramachd Antaiginis. `S ann dha 'n Oban thall a bhuineadh a shinnsearan. Chuir e seachad a bheatha  air a' bhaile, mar a rinn `athair. Phòs e Màiri NicÌosaig agus thog iad seachdnar do theaghlach ann.

Neach-aithris: Frangag NicEachainn

Angus H. MacPherson was born in Glen Alpine, Antigonish County.  His ancestors came from Oban.  He was a farmer by trade, like his father before him.  He married Mary MacIsaac and they raised a family of seven together.

Siorramachdan Antaiginis is Phiogto

Stòraidhean is Naidheachdan

Bòcan na h-Eaglaise

Facal-toisich

Tha Ealasaid Nic a' Phearsain ag innse mun turas a chunnaic i boireannach `s an eaglais is i `cosg còta geal, rud iongantach aig an àm.  As deoghaidh dhi bruidhinn ri feadhainn eile, thuig i nach fhaca duine sam bith eile i.  Chaidh aifreann a ghabhail air a son, agus chan fhacas riamh tuilleadh i.

Neach-aithris: Lodaidh MacFhionghain

Bessie MacPherson tells the story of a time that she saw a woman in church wearing a white coat. After speaking with others, she realized that no one else had seen her. After a mass was said for her, the woman was never seen again.

Bòcan na h-Eaglaise

Naidheachd mu bhòcan air a h-innse le Ealasaid NicPhearsain.

© Canadian Museum of Civilization, recorded by Gordon MacLennan, 1972, MAC-B-16

Bessie MacPherson relates a tale of the time she saw a ghost woman in church.

Ealasaid ni'n Eóghainn

Rugadh Ealasaid ni'n Eóghainn a's na Staitean Aonaichte. `S e Eóghann MacÌosaig a b' athair dhi a rugadh ann a' Springfield, Siorramachd Antaiginis. Dh' fhalbh Eóghann gu Boston airson obair far na thachair e ri Màiri à Clare, Éirinn. Phòs iad ann a' shin is thill iad air ais gu Antaiginis dar a bha Ealasaid ceithir bliadhn' a dh'aois. `S e Gàidhlig na h-Éireann a' chiad chainnt a labhradh i; thog i Gàidhlig dar a thàining i gu Alba Nuadh aig aois a ceithir. Phòs i Aonghas mac Eóghainn `ic Eóghainn agus thog iad seachdnar chloinneadh ann an Cùl na h-Aibhne Deas.

Neach-aithris: Lodaidh MacFhionghain

Elizabeth Ann "Bessie" MacPherson (née MacIsaac) was born in Gardner, Massachusetts to Hugh and Mary MacIsaac. Hugh was born in Springfield, Antigonish and went to Boston for work where he met Mary, from County Clare, Ireland. Irish Gaelic was Bessie's first language, having learned Scottish Gaelic after moving to Antigonish County at age 4. She married Angus H. MacPherson and together they raised seven children in Glen Apline.

Siorramachdan Antaiginis is Phiogto

Stòraidhean is Naidheachdan

Dòmhnall Mhamaidh

Facal-toisich

Bha Dòmhnall Mhamaidh 'na dhuine deas-bhriathrach. An turas a bha seo, chaidh e casrùisgt' gu taigh faire 's choinnich e ri fear mór a’ sin a thug air rud éibhinn, biorach a ghràdhainn.

Neach-aithris: Lodaidh MacFhionghain

There was a witty character known as Dòmhnall Mhamaidh. One time, he attended a wake barefoot, and encountered a big man there who became the object of his sharp wit.

Dòmhnall Mhamaidh

O chionn faisg air ciad bliadhna air ais bha duine a’ còmhnuidh an Arasaig, am Mórroinn na h-Albann Nuaidhe, ris an canadh iad Dòmhnall Mhamaidh. Ged a bha e car faoin ann an cuid do dhòighean, bha e neo-eisimealach is ainmeil air son a bhi glé dheas-bhriathrach. Thachair dha a bhi air chuairt feadh na dùthcha aon uair, rud air an robh e glé dhéidheil. Có-dhiùbh, oidhche de na h-oidhcheanan thachair dha a bhi an tigh-faire aig ám na h-ùrnuigh. Bha Dòmhnall cas-ruisgte `s e `n a shuidhe faisg air an teine, `n uair a thàinig bodach mór a stigh, `s mar a thuit am breamas anns a’ chùis, sheas e air òrdagan Dhòmhnaill. Thug Dòmhnall leum `n a sheasamh gu grad, `s e toirt sùil’ air a’ bhodach o shàil gu mullach a chinn, thuirt e, “A Fhreasdail `g ar dìon o do leithid, `s truime thu na `n each, `s truime thu na `n damh; `s truime thu na `n elephant mhór a bha a’ tarruing bagaichean an airm `s an àird an ear; a dhiabhoil bhodaich tha thu ann."

Tar-sgrìobhadh: Sgialachdan à Alba Nuaidh
Neach-aithris: Stéiseag Nic'Illeathain

A story concerning the witty character, Dòmhnall Mhamaidh.

Narrated by Stacey MacLean.

Nìall Stìol

Bha Nìall Stìol `na dheagh neach-bruidhinn na Gàidhlig a bhuineadh dha 'n Bhaile Bheag. Thug e seachad roinn do stòraidhean do C.I.N. MacLeòid a dh'inns mu eachdraidh àiteachan a bh' ann mun cuairt air Siorramachd Phiogto. Ghabhadh e stòraidhean ait air cuid dhe na daoine iomraiteach a bha an cuimhne dhaoine r'a linn.

Neach-aithris: Lodaidh MacFhionghain

Neil Steele was a very good Gaelic-speaker from New Glasgow. He contributed a number of stories to C.I.N. MacLeod concerning local history in the Pictou area. He could tell stories about notable people still remembered during his own day.

Siorramachdan Antaiginis is Phiogto

Stòraidhean is Naidheachdan

An t-Each Dubh

Facal-toisich

Air Oidhche Challainn, chaidh Dòmhnall astaigh a chnoc sìdh far a robh danns’ a’ dol. A h-uile neach a’ sin a chanadh trì faclan àraid, gheobhadh e each briagha dubh dha fhéin, agus `s e sin a rinn Dòmhnall. Thill e dhachaidh leis an each, ach chaill e `n t-each as deaghaidh ùine bho nach do chuir e meirg gu chunbhalach air a chluasan mar chaidh innse dha.

Neach-aithris: Lodaidh MacFhionghain

On a New Year's night Donald entered a fairy mound where dancing was going on. Any among the company who could utter a certain three words would receive a fine black course for himself, so that's what Donald did. He returned home with the horse, but after a time he lost it because he neglected to apply rust regularly to its ears as he'd been told to do.

An t-Each Dubh

Bha Iain agus Dòmhnall a’ dol dhachaidh á Merigomish gu Allt Bhàilidh aon uair air oidhche na Calluinne. Thàinig iad le chéile gu sìdhean. Chuala iad ceòl is chunnaic iad solus, is rinn iad calg-dhìreach air an àite. Ràinig iad dorus fosgailte, agus air dhaibh coimhead a steach, chunnaic iad seòmbar mór, farsuing, `s an robh na ciadan dhaoine a’ tionndadh mu’n cuairt `s a’ dannsa. Thuirt Dòmhnall ri Iain, “Tha mise a’ dol a steach a dheanamh tùrn còmhla riutha.” “Dean air do shocair, amadain,” arsa Iain, “tha thìd’ againn a bhi falbh dhachaidh.” Ach, `s ann dìomhain a bha a chomhairle. Mun robh dòigh air bacadh a dheanamh air, sud Dòmhnall `n a dheann seachad air a chompanach, agus leum e a steach do’n t-seòmbar, `s shìn e ri dannsa gu aotrom, cridheil, còmhla ris na sìdhichean, `s dhùnadh an dorus gu teann air a chùlthaobh.

A nis, fhad `s a bha Dòmhnall a’ dannsa `s an t-sìdhean, bha e a’ gabhail aire air gach iomairt a bha a’ dol mu thimchioll. Mar a bha a h-uile duine a’ ruidhleadh mu’n cuairt, dh’ éigheadh aon sìdhiche `n a `m measg trì faclan an cainnt na sìdhichean, augs cho luath `s a dheanadh e sin, dh’ fhosgladh an dorus is thigeadh sìdhiche a steach le each breagha dubh aige air strian. An uairsin, leumadh an duine beag a labhair na trì faclan, air muin an eich, agus sud e a’ marcachd air falbh ás an t-sìdhean mar an dealanaich fhéin.

Thachair so uair is uair. Thigeadh each dubh a steach, is dh’ fhalbhadh sìdhiche eile air muin an eich.

Bha miann a chridhe aig Dòmhnall fhéin air each mar sin fhaighinn, is mar sin chuir e a theanga timchioll air na trì faclan cho fileanta `s a dh’ fhaodadh e; 's dh’ éigh e iad àrd a chlaiginn, agus sud agaibh, mo ghille math ort, each dubh eile a’ tighinn a steach. Leum Dòmhnall air gun dàil, agus ann am mionaid dh’ fhairich e e fhéin còmhla ri ciadan eile d’a sheòrsa, a’ marcachd troimhn choillidh air eich dhubha le luathastar is le sìnteagan gàmagach mar gum biodh iad uile air a chuthach.

Cha robh iad fada gus an d’ ràinig iad na “barrens,” agus chuala iad coileach dubh a’ gairm. Thuirt an sìdhiche a bha a’ marcachd air thoiseach air Dòmhnall, “Is math dhuit-sa gun do ghairm an coileach dubh.” Thuir an sìdiche a bha a’ marcachd air dheireadh air, “Is math dhuit-sa gu dearbh gun do ghairm an coileach dubh gun ite gheal.”

Ann an tiotan dh’ fhairich Dòmhnall e fhéin, leis fhéin a’ marcachd – thuig e an uairsin càit an robh e, is ràinig e dhachaigh.

Cha robh Dòmhnall cinnteach ciamar a dhéiligeadh e ris an each, is mar sin, chuir e a chomhairle ri seann nàbaidh a thuirt ris a h-uile cnap de sheann iarunn a chruinneachadh, agus a’ mheirg a sgrìobadh dheth. Dh’ fheumadh e beagan de’n mheirg sin a chur an cluasan an eich a h-uile maduinn. “Ma nì thu so a h-uile latha gu cunbhalach,” ars’ a nàbaidh, “`s e deagh each a bhios ann dhuit fhéin, `s do d’ mhac, agus `s dòcha do d’ ogha.”

Uill, chum Dòmhnall an t-each fad ochd bliadhna, ach thàinig maduinn a bha sud `n uair a chaidh a’ mhart aige an sàs ann am bogalach. Mar sin, dh’ iarr Dòmhnall air a mhac a’ mheirg a chur an cluasan an eich, mar bu nòs dha fhéin; is thog e rithe le caraid no dhà a shlaodadh na mairt ás a’ bhogalach. Chuireadh e a’ mhaduinn seachad ag obair mar so.

`N uair a thill Dòmhnall `s e a’ chiad rud a thuirt e, an deachaidh freasdal a dheanamh air an each. Mar a thachair, bha barrachd obrach aig a mhac ri dheanamh na b’ àbhaist, is dh’ aidich e nach do chuir e a’ mheirg ann an cluasan an eich idir.

Chaidh Dòmhnall `s a mhac, matà, a mach còmhla do’n t-sobhal, is gu dé a fhuair iad an àite an eich ach seann stoc craoibhe daraich.

Tar-sgrìobhadh:  Sgialachdan á Alba Nuaidh
Neach-aithris: Stéiseag NicGilleathain

A story relating Donald's encounter with the fairies.

Narrated by Stacey MacLean.

Iain MacGille-Bhràth

`S e fear a mhuinntir Allt a’ Bhailidh, faisg air crìoch Shiorrachd Antaiginis, a bh’ ann an Iain MacGille-Bhràth. `Na dheagh sgeulaiche, bha e làn seann seanchais a thànaig anuas bho ghlùin gu glùin `s an teaghlach aige fhéin. Chaidh stòraidh an Éich Dhuibh a chlàradh aige le fear Calum Iain MacLeòid a bha `s an àm air fhastadh ann aig Oilthaigh Fhransaidh Xavier ann an Roinn na Ceiltise. Chaidh a' stòraidh seo fhoillseachadh ann an leabhar stòraidhean a dheasaich Calum Iain fo `n tiotal Sgialachdan á Albainn Nuaidh.

 

Neach-aithris: Lodaidh MacFhionghain

John MacGillivray was a native of Bailey’s Brook, Pictou County. He was a good story teller with a traditional knowledge from his own family and the surrounding area. The Black Horse story was recorded by C.I.N. MacLeod, who taught at the St. F.X. Celtic Department. It was published by MacLeod in a book titled Stories from Nova Scotia.

Siorramachdan Antaiginis is Phiogto

Cinneadas is Creideamh

Ùrnaighean

Facal-toisich

Tha a’ chonair Mhoire cudthromach ann am beatha cuid a Ghàidheil. `S e Ùrnaigh ar n-Athair agus Fàilte dhut a Mhoire, am measg feadhainn eile, a `s moth' a bhios `gan gabhail ann.

Neach-aithris: Frangag NicEachainn

The recitation of prayers such as the Lord’s Prayer, Hail Mary and Glory Be are commonly said in Catholic households. For many Gaels, rosaries are a source of comfort and reinforcement of faith.

On récite souvent dans les foyers catholiques des prières comme le Notre Père, Je vous salue Marie, et Gloire au Père. Pour de nombreux Gaëls, les rosaires étaient une source de réconfort et d’approfondissement de la foi.

Ùrnaighean

A' Chreud
An Gloir
Ùrnaigh an Tighearna
Fàilte Dhut a' Mhoire
?

- Anna NicDhòmhnaill, Allt an Dotair

© Canadian Museum of Civilization, recorded by Gordon MacLennan, 1972, MAC-B-16

Annie MacDonald, Doctor's Brook, reciting prayers.

Siorramachdan Antaiginis is Phiogto

Cinneadas is Creideamh

Slàn Math Leibh Air Chuan

Facal-toisich

Rinn A.T. Dòmnallach an t-òran seo a mholas saighdearan òga à Alba Nuadh aig àm a' Chiad Chogaidh Mhóir. Dh' fhoillsich an Antigonish Casket an t-òran ann an 1916. 'S ann á Baile Mhoirein, Siorramachd Antaiginis a bha A.T. B' e Iain MacIll’Bhràth a bu sheanair dha. 'S e "Iain am Piobair" a thug 'ad air MacIll’Bhràth agus 's e bàrd 's piobair ainmeil a bh’ ann. Theagaisg A.T. clasaichean Gàidhlig aig Oilthigh Naomh Fransaidh Xavier fad dà bhliadhna eadar 1919 's 1921.

Neach-aithris: Lodaidh MacFhionghain

This song of praise was made for the young men of Nova Scotia who were going to battle in WWI. It was composed by A.T. MacDonald of Morristown, Antigonish County and was published in the Antigonish Casket in 1916. A. T. MacDonald was the grandson of the well-known piper and poet, John MacGillivray (1792-1862). A.T. MacDonald taught Gaelic at St. F.X. University for two years, 1919-1921.

Ce chant de louanges a été composé pour les jeunes hommes de la Nouvelle-Écosse qui partaient au combat lors de la Première Guerre mondiale. Son auteur est A. T. MacDonald de Morristown, dans le comté d’Antigonish. Il a été publié dans le Antigonish Casket en 1916. A. T. MacDonald était le petit-fils de John MacGillivray (1792–1862), célèbre cornemuseur et poète. A. T. MacDonald a enseigné le gaélique à l’Université Saint Francis Xavier pendant deux années, de 1919 à 1921.

Slan Math Leibh air Chuan

Deoch slàinte nam fearaibh
Dh’fhàg an baile Diluain,
Deoch slàinte nan gallan
Dh’fhàs fiùghanta fallain,
`S bho `n sheòl sibh o’n chala
Slàn math leibh air chuan.

Thoir a nuas an deoch làidir
Mar bu mhinig le Gàidheil,
Òl deoch slàinte nam bràithrean
Tha air bhràighe nan stuadh.

`S iomadh athair `us màthair
Agus piuthar `us bràthair,
Le cridhe glé chràidhte
Rinn sibh fhàgail fo smuain.

`S iomadh srath agus gleannan
Air Tìr Mór, agus Eilean,
Anns na dh’fhàg sibh ur leannan
Grinn, ceanalta, suairc’.

Nuair a théid na fir bhorba
Gu taobh eile na fairge,
Faodaidh Mortair nan Leanaban
A chuid airm a chuir suas.

Sliochd nan Gàidheal luath-làmhach
Rachadh dian ri uchd catha,
`S iad a dhèanadh an sgathadh
`N am crathadh na cruaidh.

Bidh ur nàimhdean fo `r casan
`Ga stampadh mar ghasan,
Pìob mhór nan trì dosan
Sìor fhroiseadh nan duan.

Chan eil fàth bhi `gur tuireadh.
Tha ur dùthaich `gur sireadh,
`S mura till sibh ruinn tuilleadh
Thig ar mire gu gruaim.

Nuair a dhìoghailtair an deachaimh
`S a théid a’ chùis seachad,
Gur e fear nach till dhachaidh,
Fear as fhaide bhios buan.

Bidh e cliùiteach `s gach earrann
Air muir `us air fearann,
Bidh e mùirneach `us maireann
Ann an Talla nan Tuath.

`S e mo dhòchas ur ruighinn,
`S e mo dhùrachd ur tighinn,
`S bho na tha sinn `nar suidhe,
Lìon a rithist a’ chuach.

.................................................................................................

Cha b’ e rùn a bhith pòiteach
Dh’fhàg mùirneach gu h-òl sinn,
Ach cliù nam fear òga
Nach sòradh a luach.

Tha sibh “Sìol nam fear fearail”
Dha’ m bu bheus a bhith duineil,
Dhuibh bu dual a bhi gramail
Dol an coinneamh luchd fuath.

`N Albainn Ùr an cois sàile
`S ann a fhuair sibh ur n-àrach,
`S cha till sibh bho ‘n làraich
Gu bràcha gun duais.

Sibh na curaidhean calma
Théid gu h-ullamh fo’r n-armaibh,
Bheir sibh breacan na h-Alba
Do’ n Ghearmailt air chuairt.

`S ann tha `n còmhlann is grinne
Air bhòrdhabh na luinge,
Sìol rùnach a’ chruinneachd (?)
Gràinne mullaich na sguab.

Gu’ m bu phùdar `ga chaitheamh
Ann a mosguinn a’ chatha,
Bidh an Duitseach `na laighe
Mu `n téid claidheamh an truaill,

Bidh e cliùiteach `s gach earrann
Air muir `us air fearann,
Bidh e mùirneach `us maireann
Ann an Talla nan Tuatha.

© Nòs is Fonn
Tar-sgrìobhadh:  Fad air Falbh ás Innse Gall
Air a dheasachadh le: Sgioba a' Phroiseigt 2012

A song of praise for WWI soliders from Nova Scotia.

Chant néo-écossais à la louange des soldats de la Première Guerre mondiale.

Maxie mac Dhòmhnaill Aonghais Iain Aonghais Eòin

Chaidh Maxie mac Dhòmhnaill Aonghais Iain Aonghais Eòin a bhreith `s a thogail air Rathad an Tàilleir, Highland Hill, Siorramachd Bhioctoria. `S ann a mhuinntir Bharraigh a bha a chuideachd. Ged a dh’ obraich Maxie shuas Ontario fad iomadh bliadhna, thill e dhachaidh do Highland Hill. Tha e 'na bhall do Sheinneadairean Gàidhlig Shanndraigh.

Neach-aithris: Lodaidh MacFhionghain

Maxie Dan Angus MacNeil was born and raised on the Tailor Road in Highland Hill, Victoria County. He is descended from Barra people. After working away in Ontario for many years, Maxie returned home and took a vital role in the Iona Gaelic community. He became a member of the Iona Gaelic Singers and can still be found today sharing a song or two at milling frolics around the island.

Siorramachdan Antaiginis is Phiogto

Siorramachdan Piogto is Antaiginis

Siorramachdan Piogto is Antaiginis

Thàinig na ceud Ghàidheil, anns an t-soitheach “Hector,” gu ruige cladaichean na h-Albainn Nuaidhe ann an 1773. Dh’ fhàg iad cost an iar-thuath is mu chuairt Inbhir Nis, a’ seòladh bho Loch Bhraoin an Alba, is thàinig iad gu tìr `s an àite `s a bheil Baile Phictou an diugh. Lean Gàidheil eile orra às àiteachan air a’ Ghàidhealtachd mar a tha Taobh Siar Rois, Cataibh, agus an t-Eilean Sgitheanach. `S ann dha `n Eaglais Chlèirich a bhuineadh a’ chuid a bu mhotha a thuinich anns a’ cheàrnaidh seo.

Tha buaidh na h-Eaglaise Caitligich na `s treasa ann an sgìre Antaiginis, le Oilthigh Naoimh Fhransaidh: a’ cheud oilthigh ann an Ameriga a’ Chinn a Tuath a thairg Gàidhlig mar chuspair cùrsa ann.
 `S e Gàidheil às ceàrnan dhe `n Ghàidhealtachd mar a tha Srath Ghlais, Eilean Eige, Lochaber, Mòrar, agus Mùideart a chruthaich coimhearsnachdan ùra an Antaiginis. Tha Pictou is Antaiginis ainmeil mar àiteachan Gàidhealach aig a robh daoine leithid Bàrd na Ceapaich, Bàrd MacGill’Eathain, agus am Pìobaire MacGilleBhràth.

Neach-aithris: Lodaidh MacFhionghain


 

The first round of Highland immigrants coming to Nova Scotia landed at Brown’s Point, Pictou County on September 15, 1773. Originating from the north-west coast of Scotland, they arrived on the Ship Hector. Others followed from areas such as Wester Ross, Sutherland, and Skye. Pictou County has a longstanding tradition of Presbyterianism.


Antigonish County is largely Catholic and home of St. Francis Xavier University – the first university in North America to offer Scottish Gaelic as an elective. Immigrants settling in Antigonish hailed from 
such places as Strathglass, the Isle of Eigg, Lochaber, Morar and Moidart. Both Pictou and Antigonish counties are well represented in terms of Gaelic culture as exemplified by bards Alexander MacDonald (the Keppoch Bard), the Bard MacLean, and Piper MacGillivray.
 

La première vague d’immigrants néo-écossais en provenance des Highlands est arrivée à Browns Point, dans le comté de Pictou, le 15 septembre 1773. Ces personnes originaires de la côte nord-ouest de l’Écosse sont arrivées à bord du navire Hector. D’autres ont suivi, en provenance de régions comme Wester Ross, Sutherland et Skye. Le comté de Pictou a une tradition de longue date de presbytérianisme.

Le comté d’Antigonish est en majorité catholique et on y trouve l’Université Saint Francis Xavier, qui est la seule université nord-américaine à offrir des cours de gaélique écossais. Les immigrants qui se sont établis à Antigonish provenaient de lieux comme Strathglass, l’île d’Eigg, le Lochaber, Morar et Moidart. Les comtés de Pictou et d’Antigonish sont tous deux bien représentés dans la culture gaélique, avec des bardes comme Alexander MacDonald (le « Barde de Keppoch »), le barde MacLean et le cornemuseur MacGillivray.